هلیکوپتری، نگرشهای روانشناختی و اجتماعی
معرفی
فرزندپروری هلیکوپتری به شکلگیری سبک خاصی از والدین اشاره دارد که در آن والدین به شدت در زندگی و فعالیتهای فرزندان خود دخالت میکنند. این اصطلاح به والدینی اطلاق میشود که به شکلی کنترلی و بیش از حد، محافظتکننده عمل میکنند و این میتواند تبعات منفی زیادی برای فرزندان داشته باشد. در این مقاله، به بررسی چالشها و مسائل فرزندپروری هلیکوپتری میپردازیم و راهکارهایی برای مقابله با آن ارائه میدهیم.
مسائل و چالشهای فرزندپروری هلیکوپتری
عدم استقلال و اعتمادبهنفس پایین:
یکی از بزرگترین مسائل ناشی از فرزندپروری هلیکوپتری، عدم استقلال در فرزندان است. این والدین با کنترل مداوم هر جنبهای از زندگی فرزندان، مانع از شکلگیری تواناییهای تصمیمگیری مستقل در آنها میشوند. این مسأله میتواند به عدم اعتمادبهنفس در فرزندان منجر شود و آنها را در مواجهه با چالشها و مسئولیتها ناتوان سازد (Haim Ginott, 2000).
اضطراب و فشار روانی:
فرزندان والدین هلیکوپتری ممکن است با اضطراب و فشار روانی بیشتری مواجه شوند. این والدین به دلیل نگرانیهای بیش از حد، به فرزندان خود احساس اضطراب میدهند. پژوهشها نشان دادهاند که این نوع فرزندپروری میتواند به مشکلات روانی نظیر اختلالات اضطرابی در نوجوانان منجر شود (Schiffrin et al., 2014).
دشواری در روابط اجتماعی:
فرزندان والدین هلیکوپتری معمولاً در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی با مشکلاتی مواجه هستند. فقدان تجربیات مستقل (چون خودتنظیمی و مواجهه با مشکلات روزمره) ممکن است به آنها یاد ندهد که چگونه در تعاملات اجتماعی عمل کنند؛ بنابراین، مهارتهای ارتباطی آنها تقلیل مییابد (Parker et al., 2010).
احساس ناکافی بودن:
والدین هلیکوپتری ممکن است انتظارات بسیار بالایی از فرزندان خود داشته باشند. این انتظارات میتوانند باعث احساس ناکافیبودن در فرزندان شوند و آنها را تحت فشار و استرس قرار دهند. فرزندان ممکن است احساس کنند که هیچگاه نمیتوانند به استانداردهای والدین خود برسند و این مسأله میتواند منجر به احساس ناکافیبودن و عدم رضایت از خود شود (Kumar & O’Donoghue, 2016).
مشکلات انگیزشی:
والدین هلیکوپتری معمولاً به جای گذاشتن مسئولیتها بر دوش فرزندان، خودشان همه چیز را بر عهده میگیرند، که این امر میتواند به مشکلات انگیزشی منجر شود. فرزندان ممکن است از انجام وظایف یا برخورد با مسؤولیتهای خود دوری کنند، زیرا والدین همیشه به جای آنها اقدام میکنند (Rosenbaum, 2019).

راهکارهای مقابله با فرزندپروری هلیکوپتری
ایجاد فضای مستقل:
والدین باید فضایی را برای فرزندان خود فراهم کنند که کودکان بتوانند تصمیمهای خود را داشته و از تجربیات خود یاد بگیرند. ابتداییترین قدم این است که والدین به فرزندان اجازه دهند در انتخابهای کوچک، مانند لباسی که میپوشند یا بیانی که میخواهند داشته باشند، آزادی عمل به خرج دهند.
تشویق به رویارویی با چالشها:
والدین باید فرزندان را به رویارویی با چالشها و مسؤولیتهای خود تشویق کنند. بهجای دخالت در هر مسألهای، میتوانند به فرزندان یاد بدهند که چگونه مشکلات را حل کرده و مسیرهای خود را پیدا کنند.
توسعه مهارتهای اجتماعی:
والدین باید به فرزندان خود کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی خود را ارتقاء دهند. این مورد میتواند شامل تشویق آنها به برقراری دوستیها، شرکت در فعالیتهای گروهی و یادگیری نحوهی همکاری با دیگران باشد.
توجه به احساسات و نیازهای فرزندان:
لازم است والدین توجه کافی به احساسات و نیازهای فرزندان خود داشته باشند. گفتوگو با فرزندان در مورد احساسات و نگرانیهای آنها میتواند به تقویت ارتباط و ایجاد اعتماد کمک کند.
تعیین استانداردهای واقعبینانه:
والدین بهجای فشارآوردن به فرزندان برای دستیابی به استانداردهای غیرواقعی، انتظارات منطقی و واقعبینانهای از آنها داشته باشند. این امر میتواند به فرزندان کمک کند تا احساس رضایت بیشتری از خود داشته باشند.
نتیجهگیری
فرزندپروری هلیکوپتری با چالشها و مسائل قابل توجهی همراه است که میتواند تأثیرات منفی بر رشد و توسعهی فرزندان داشته باشد. برای مقابله با این چالشها، خوب است والدین رویکردهای خود را بازنگری کرده و به ایجاد استقلال، اعتمادبهنفس و مهارتهای اجتماعی در فرزندانشان کمک کنند. با انجام این تغییرات، میتوان به بهبود کیفیت زندگی و ارتقاء سلامت روانی فرزندان کمک کرد.
بدون دیدگاه